‘Esplanade’ Amsterdamse Vaart – Haarlem

Opdrachtgever: Gemeente Haarlem
Opdracht: Ontwerp tijdelijke boulevard als entree Haarlem
Ontwerpteam: Martijn Al Landschapsarchitect en René Kuiken
Technisch advies: van Reden Advies
Ontwerp verkeerskundige opzet: Goudappel Coffeng
Realisatie: 2018
Winnaar Lieven de Keypenning 2021

Van weg naar plek
De westelijke entree van Haarlem vormt van oudsher een belangrijke entree voor autoverkeer naar Haarlem. Sinds de komst van een fly-over maakt minder verkeer gebruik van deze weg waardoor het mogelijk werd het aantal rijstroken terug te brengen.
Gemeente Haarlem heeft het voornemen deze vrijkomende ruimte in de toekomst te benutten voor het realiseren van een gracht. Omdat deze gracht nog zeker tien jaar op zich laat wachten ontstond er ruimte om de vrijkomende rijstroken om te vormen tot een tijdelijke groene ontmoetingsplek.

Handhaven asfalt maakt budget vrij voor inrichting
Het afvoeren van al het asfalt zou kostbaar zijn en dit zou tot gevolg hebben dat er geen budget overbleef voor de groeninrichting. Door het asfalt grotendeels te handhaven kwam er budget vrij voor een tijdelijke inrichting. Dit is vervolgens ingezet voor het maken van een levendige en groene esplanade.

Twee kilometer lang verblijfsgebied
Minimale ingrepen dragen er zorg voor dat de voormalige rijweg de uitstraling krijgt van een voetgangersgebied. Daarbij is gestreefd om de openbare ruimte ruimtelijk gezien een maximale breedte te geven. Dit wordt bereikt door stukken uit het asfalt te zagen en die vervolgens in te planten met bloeiende planten en siergrassen. De boulevard is tevens onderscheidend van de gewone rijweg gemaakt door deze deels Kawasaki groen te verven met lijnen, sport- en spelaanleidingen.

Bewoners brengen openbare ruimte tot leven
Bewoners hebben een grote rol gespeeld tijdens het ontwerpproces, ook na de herinrichting blijven de bewoners actief betrokken. De herinrichting vormt namelijk geen eindbeeld maar een startpunt. Het biedt een basis voor de grote bewonersenergie, voor nieuwe initiatieven en gebruik.
De wijkraad werkt verder aan de esplanade. Door de gemeente te ondersteunen in het onderhoud van de beplanting, organisatie van opruimdagen en door toezicht op het gebruik. Maar zeker ook door het de komende jaren programmeren met evenementen zoals Koningsdag of sportwedstrijden en het verder invullen van deze tijdelijke experimentele openbare ruimte.